Na początek pokażę Wam jak narysować wykres z danych dla których dane na osi X się powtarzają. Dzieje się tak na przykład gdy próbujemy zmierzyć zjawiska histerezy. Mierzymy wtedy daną wielkość fizyczną najpierw zmieniając parametry wejściowe w górę a następnie w dół skali. Efektem tego są dane zawierające w pierwszej kolumnie wartości rosnące i malejące jak np. w poniższej tabeli :

 

……………………..

Teraz nic prostszego jak zaznaczyć dane w naszej tabeli a następnie wybrać Menu -> Wstaw -> Wykresy

 

 

i…. no właśnie każdemu najpierw rzuca się w oczy wykres Liniowy bo przecież chcemy uzyskać na wykresie linie.

Niestety po wyborze tej opcji

uzyskujemy coś takiego:

 

tymczasem należy wybrać wykres Punktowy (X,Y)

w którym jedną z opcji są również linie :

a po ich wybraniu uzyskamy oczekiwany wykres histerezy

 

Warto zapamiętać to rozwiązanie gdyż w przypadku wszystkich pomiarów wielkości fizycznych będzie ono zdecydowanie częściej skuteczne w prezentacji danych niż jakikolwiek inny typ wykresu udostępniany przez Excel. W jego zastosowaniu należy szczególnie zwrócić uwagę na kolejność danych wejściowych. Proste sortowanie może spowodować że zamiast przykładowego okręgu

 

Otrzymamy takie ciekawe efekty

Zastanówmy się teraz co zrobić gdy mamy dane z pomiarów które niekoniecznie wyglądają jak te modelowe. Załóżmy, że nasze dane na wykresie Punktowym (X,Y) wyglądają następująco

a tymczasem oczekiwany efekt prezentowany przez uznane periodyki wygląda jak poniżej :

 

Musimy przeskalować wykres tak aby w osi Y jego wartości mieściły się w przedziale 0-100 oraz zostały odwrócone o 180 stopni, na dodatek musimy zamienić kierunek osi X.

Aby nasz wykres przypominał pierwowzór najlepiej będzie wykorzystać nową kolumnę w której wartości będą wynikały ze wzoru

Z=(Y-Ymin)*(Zmax-Zmin)/(Ymax-Ymin)+Zmin

Gdzie

Z= wartość nowej kolumny Z

Y= wartość obecnej kolumny Y

Ymax = maksymalna wartość w kolumnie Y

Ymin = minimalna wartość w kolumnie Y

Zmax= maksymalna wartość w kolumnie Z

Zmin= minimalna wartość w kolumnie Z

W naszym przypadku Zmax = 0 a Zmin= 100 gdyż dla maksymalnych wartość Y mamy mieć wartość 0 a dla minimalnych wartość 100. Wartości Ymax i Ymin wyliczymy funkcjami arkusza =MAX(Tabela3[Y])  oraz =MIN(Tabela3[Y]) . Ostatecznie wzór w naszej kolumnie Z będzie (po odpowiednim nazwaniu komórek z wartościami minimalnymi i maksymalnymi )wyglądał następująco

=([@Y]-Ymin)*(Zmax-Zmin)/(Ymax-Ymin)+Zmin

Wybierając teraz dane z kolumny Z do naszego wykresu otrzymujemy następujący efekt:

Teraz pozostaje nam jeszcze przeformatować osie wykresu. Zaznaczamy na wykresie oś Y i z prawej strony w Opcjach osi wpisujemy Granice Maksiumum =100

 

Analogicznie dla osi X w Opcjach osi wpisujemy Granice Maksimum = 4000, Minimum =500 i zaznaczamy opcję Wartości w kolejności odwrotnej co spowoduje odwrócenie naszej osi X i całego wykresu w poziomie

Teraz nasz wykres wygląda jak modelowy.

 

Mam nadzieję, że zabawa wykresami w Excelu nie nastręczy wam wielu trudności. Gdybyście natrafili na problem który wg Was nie ma rozwiązania jak zawsze zapraszam do korespondencji na adres konrad.pogodz@itch.pl